Assertiever voor de dag komen

Hoe vaak gebeurt het niet dat je na een gesprek een uur later weet wat je had willen zeggen. Hoe komt het dat veel mensen er moeilijk in slagen op het goede moment te zeggen wat ze op het hart hebben? Wat moet je doen om assertiever voor de dag te komen?

Ieder heeft zijn eigen barrières bij het laten zien van assertief gedrag. Deze kunnen op verschillende vlakken liggen:

1. Gebrek aan oefening of ervaring: Je tast je grenzen te weinig af en doet je mond te weinig open zodat je weinig ervaring op doet in assertief gedrag.
2. Opvoeding: Je bent opgegroeid in een milieu waar assertiviteit taboe was: ‘Kinderen die vragen worden overgeslagen’, ‘de eersten zullen de laatsten zijn’, ‘steek nooit je nek uit’, ‘meisjes moeten lief zijn’.
3. Onhelderheid: Je weet niet zeker wat je wilt zeggen of wat je vindt.
4. Angst voor een vijandige of afwijzende reactie: Je wilt te graag aardig gevonden worden en durft niet te zeggen wat je kwijt wilt.
5. Onderwaarderen van jezelf: Je hebt niet het gevoel dat je het recht hebt voor jezelf op te komen en eisen te stellen.
6. Slechte presentatie: Je drukt je vaag, verwarrend of emotioneel uit.

Tips assertiever handelen

De volgende tips kunnen jou helpen om jouw barrières te doorbreken. Ze zijn gebaseerd op onderzoek naar karakteristieken van assertieve mensen.

• Vermijd verwarde gevoelens: Als je boos, gekwetst of emotioneel bent, reageren anderen eerder op de gevoelslading dan op de inhoud van de boodschap. Dit kan tot verwarring leiden en maakt de boodschap minder effectief.
• Hou het simpel: Je boodschap komt minder krachtig over naarmate hij ingewikkelder wordt en je er meer bijhaalt wat niets met je boodschap te maken heeft.
• Hou vol: Kom je niet direct over, ga door, zoek naar andere manieren om je doel te bereiken.
• Kleineer jezelf niet: Schrap alle opmerkingen waarmee je jezelf kleiner maakt dan de ander: ‘mijn persoontje’, ‘misschien begrijp ik het niet goed’, ‘naar mijn bescheiden mening’.
• Kijk uit voor ‘afleiders’: Anderen zullen proberen je boodschap te ondermijnen, misschien zelfs onbewust. Houd je eigen doel voor ogen.
• Fouten maken is niet erg: Als je een vergissing maakt, zorg dan dat je je geen mislukkeling gaat voelen. Iedereen maakt fouten, dat is heel menselijk.
• Zoek naar win-winsituaties: Probeer situaties te creëren waarin jij zowel als de ander kan winnen. Richt je op het profijt dat de ander kan hebben, maar verlies je eigen doel niet uit ogen.

Als je deze tips toepast, lukt het je vast om assertiever te reageren en te zeggen wat je echt kwijt wilt. Wellicht loopt het niet direct de eerste keer zoals je wilt, maar als je blijft oefenen kom je steeds verder.